Ελ. Καπογιάννη: Το γυναικείο μπάσκετ ενώ έχει φέρει επιτυχίες, συνεχίζει να απαξιώνεται από τους θεσμούς

Ελληνίδα προπονήτρια στο Λίβανο και μάλιστα και πρωταθλήτρια… Ίσως για κάποιους να φαντάζει με… ανέκδοτο, αλλά δεν είναι. Πρόκειται για μία πραγματικότητα, για ένα «παράσημο» για το Ελληνικό μπάσκετ, με την Ελένη Καπογιάννη να ‘χει κατακτήσει το δικαίωμα να καμαρώνει γι’ αυτή την προσωπική της επιτυχία. Διότι μ’ εκείνο το πρωτάθλημα στο Λίβανο, έδειξε ότι το γυναικείο μπάσκετ αξίζει να προσεχθεί περισσότερο. Κάτι που δεν συμβαίνει στην Ελλάδα κι αυτό είναι ένα από τα παράπονά της, όπως το αποκαλύπτει μιλώντας στο «infosports.gr». Και δεν είναι το μόνο. Διότι η Ελένη Καπογιάννη, η κορυφαία αυτή προπονήτρια του Ελληνικού μπάσκετ γυναικών δεν κρύβεται πίσω από το δάχτυλό της, αλλά μιλάει ξεκάθαρα. «Το μπάσκετ γυναικών απαξιώνεται […] δεν ασχολούνται αξιόλογοι προπονητές, διότι δεν το βλέπουν σαν “σκαλοπάτι” για ν’ αναδειχθούν», σχολιάζει για την «απαξίωση» που βιώνει εδώ και χρόνια το μπάσκετ των γυναικών, ακόμη και από άτομα μέσα από τον ίδιο το χώρο. 

Η Ελληνίδα προπονήτρια μιλάει για τον τρόπο που οι προπονητές καλούνται να παίξουν και το ρόλο του ψυχολόγου, το προπονητικό πλάνο στις ακαδημίες και το πως θα πρέπει ν' αντιμετωπίζουν την κάθε ηλικία, αλλά και τη δομή που... δεν υπάρχει στο "αθλητικό σχολείο"! Και τέλος καλεί όλους να ενστερνιστούν το μότο "ο αθλητισμός ενώνει" και να υποστηρίζουν την ομάδα τους, αλλά συνάμα να σέβονται τους αντιπάλους...

Αναλυτικά η συνέντευξη της Ελένης Καπογιάννης:

Ε.Ρ.: Βρίσκεσαι μέσα στο Μπάσκετ γυναικών πάρα πολλά χρόνια, και σαν αθλήτρια αλλά και σαν προπονήτρια. Σε τι επίπεδο πιστεύεις ότι βρίσκεται;

Α.Π.: Δυστυχώς δεν βρίσκεται στο επίπεδο που θα έπρεπε να είναι και ο λόγος είναι όχι διότι δεν υπάρχει ταλέντο, αλλά διότι δεν υπάρχει η δέουσα προσοχή στο ταλέντο των κοριτσιών. Δεν ξέρω γιατί με τον χρόνο, ενώ το γυναικείο μπάσκετ έχει φέρει επιτυχίες σε ομαδικό και εθνικό επίπεδο, συνεχίζει να απαξιώνεται από τους θεσμούς. Θέλω να πιστεύω ότι υπάρχει ταλέντο και διάθεση και αυτή η κατάσταση θα αλλάξει.

Ε.Ρ.: Ποιες είναι οι βασικές διαφορές του μπάσκετ γυναικών μ’ εκείνο των ανδρών; 

Α.Π.: Το Μπάσκετ είναι ένα, δεν υπάρχει διαφορά στον τρόπο που θα παίξουν οι αθλητές και οι αθλήτριες και σ’ αυτό που θα διδάξεις ως προπονητής. Η διαφορά έγκειται ότι οι άντρες μπορούν να παίξουν και πάνω από την στεφάνη, ενώ οι γυναίκες όχι. Όλα τα υπόλοιπα όμως, σε αθλητικότητα, σε τακτική και σε άλλα βασικά, νομίζω ότι είναι τα ίδια. Στο πλαίσιο ότι απαξιώνεται γενικότερα το γυναικείο μπάσκετ, θα αναφέρω ότι δεν ασχολούνται και αξιόλογοι προπονητές. Δεν το βλέπουν σαν «σκαλοπάτι» για να αναδειχθούν, κι’ αυτό είναι κάτι που εμείς οι προπονητές, πρέπει να αλλάξουμε. Αλλά γενικά σαν διαφορά δεν βλέπω.

Ε.Ρ.: Πιστεύεις ότι μπορεί μια γυναίκα προπονητής να προπονήσει μια ανδρική ομάδα στην χώρα μας;

Α.Π.: Θεωρώ ότι ένα Μπασκετικό μυαλό μπορεί να είναι είτε σε σώμα άντρα, είτε σε σώμα γυναίκας. Ο χώρος είναι ανδροκρατούμενος και δεν είναι εύκολο για μία γυναίκα να την αποδεχτούν, αλλά υπάρχει ένα παράδειγμα της Βασιλείας Γκουζίνη, που έκανε συμβόλαιο με την Δάφνη. Θεωρώ, ότι μία γυναίκα προπονητής, μπορεί να προπονήσει, αρκεί να αλλάξουμε τα μυαλά των ανθρώπων, του πως αντιμετωπίζουν τις γυναίκες προπονήτριες. Απ’ την άλλη, οι γυναίκες προπονήτριες όπως και κάθε άντρας θα πρέπει να το κερδίσουν αυτό. 

Ε.Ρ.: Αν, γίνει μελλοντικά στην Ελένη Καπογιάννη μία πρόταση από μία ανδρική ομάδα είναι έτοιμη να την αποδεχτεί; 

Α.Π.: Προσωπικά για το μέλλον, εγώ θα πω να έχω την υγεία μου όπως και όλοι μας, που είναι το πρώτο αγαθό, να συνεχίσω να βελτιώνομαι και εγώ σαν προπονήτρια, να μπορώ να βοηθάω της αθλήτριες μου να παίζουν καλό και ελκυστικό Μπάσκετ.  

Από εκεί και πέρα, κάθε πρόταση που σου γίνεται πρέπει να την εξετάσεις, γιατί μπορεί να σου γίνει μία πρόταση από το WNBA και να πεις όχι, η από μία ομάδα Γ’ Τοπικού και να πεις ναι και το αντίστροφο.

Σίγουρα εάν έρθει μία πρόταση από ανδρική ομάδα, θα την εξετάσεις πολύ περισσότερο να δεις τα συν και να πλην. Αυτή την στιγμή είμαι προπονήτρια στον Παναθηναϊκό και συνεχίζω με τον Παναθηναϊκό.

Ε.Ρ.: Ξεκίνησες την καριέρα σου από τον Π.Α.Ο. Καλογρέζας, που πολύ γρήγορα πήγες στο Σπόρτιγκ, που μεσουρανούσε εκείνη την εποχή στην Ελλάδα. Πάνω στην κορύφωση της καριέρα σου, ήρθες σε «σύγκρουση» με την ομάδα, αλλά αποφάσισες αντί ν’ αποχωρήσεις από το μπάσκετ, να πας στην Αγία Παρασκευή. Κι εκεί έδειξες τον επαγγελματισμό που σε διέκρινε. Πέρα από τις προγραμματισμένες προπονήσεις, έκανες και ατομικές προπονήσεις για να παραμείνεις στο υψηλότερο αγωνιστικό επίπεδο, οδηγώντας μάλιστα με τη νέα σου ομάδα σε νίκες και επί της προηγούμενης. Πόσο επηρέασε αυτή η στιγμή την πορεία της καριέρας σου και της ζωή σου;

Α.Π.: Για κάποιους λόγους αποχώρησα από το Σπόρτιγκ και δεν το θεώρησα προσωπικά σαν πισωγύρισμα αυτό. Εγώ θέλω να είναι καλά ο ψυχισμός μου. Το ότι πήγα στην Αγία Παρασκευή, μάλλον καλό μου έκανε, γιατί βρήκα ένα άλλο περιβάλλον, ανανεώθηκα, ήρθε κι’ αυτή η νίκη επί του Σπόρτιγκ τότε στην έδρα μας, που κατά ένα τρόπο γίναμε ρυθμιστές του πρωταθλήματος. Αλλά εκείνη την χρονική στιγμή δεν θα σταματούσα το Μπάσκετ, γιατί η αγάπη μου γι’ αυτό ήταν έτσι κι’ αλλιώς δεδομένη. Κάποιο τρόπο θα έβρισκα από κάποιο άλλο πόστο να συνεχίσω. 

Ε.Ρ.: Διαβάζοντας κάποιος το βιογραφικό σου, βλέπει ότι έχεις πετύχει μεγάλες διακρίσεις στο Ελληνικό μπάσκετ. Και προκύπτει και η πρόταση από το Λίβανο, όπου γίνεσαι μάλιστα η πρώτη γυναίκα κόουτς εκεί και με επιτυχίες και διακρίσεις…

Α.Π.: Δεν είναι εύκολο για μία γυναίκα να κάνει επαγγελματική καριέρα στην Μέση Ανατολή, παρόλο που ο Λίβανος είναι λίγο πιο Δυτική χώρα από τις χώρες της Μέσης Ανατολής. Ωστόσο δεν παύει η νοοτροπία να είναι Μεσοανατολίτικη. 

Εγώ αυτό που κατάφερα ήταν ότι ενώ στην αρχή υπήρχε μία αμφισβήτηση, στην συνέχεια να μου ζητάνε συνάδελφοι προπονητές από την Α1 Ανδρών Λιβάνου να τους κάνω σεμινάρια. Νομίζω ότι αυτό τα λέει όλα. 

Ε.Ρ.: Το μπάσκετ είναι ένα κατεξοχήν άθλημα τακτικής. Πόσο σημαντικό ρόλο παίζει η προετοιμασία για ένα παιχνίδι;

Α.Π.: Το Μπάσκετ έτσι όπως έχει εξελιχθεί στην πορεία των ετών, έχει γίνει πάρα πολύ αθλητικό. Πολλές φορές δεν προλαβαίνεις να κάνεις τακτική. Παρόλα αυτά σίγουρα η προετοιμασία για ένα παιχνίδι παίζει σπουδαίο ρόλο γιατί θα πρέπει να έχεις μία γραμμή σαν ομάδα στο πως θα αντιμετωπίσεις και στο πως θα «χτυπήσεις» τον αντίπαλο. Πρέπει να υπάρχει Plan A, Plan B, για εμάς τους προπονητές και οι παίκτριες να είναι ικανές να εφαρμόσουν αυτή την τακτική. Θεωρώ ότι με την τακτική όσο μπορούμε ελέγχουμε καλύτερα τον ρυθμό του παιχνιδιού, έχουμε εμείς τον έλεγχο κατά κάποιο τρόπο και αυτό μας φέρνει κοντά στον στόχο μας, στο να είμαστε ανταγωνιστικοί, για τον στόχο μας.

Ε.Ρ. : Ποια πρέπει να είναι η αντίδρασή ενός προπονητή σε μια νίκη και πώς αντιμετωπίζεται μια ήττα;

Α.Π.: Το ζητούμενο για κάθε ομάδα είναι η νίκη, από την άλλη πρέπει να ξέρει κάποιος προπονητής και τί αθλητές/αθλήτριες έχει στα χέρια του. Η εμπειρία παίζει σπουδαίο ρόλο σ’ αυτό το κομμάτι. Μία νίκη δεν παύει να είναι νίκη ακόμα και με κακή εμφάνιση. 

Μία νίκη και μία ήττα, έχουν μαθήματα να σου δώσουν. Εγώ σαν κόουτς θεωρώ τα μεγαλύτερα μαθήματα αν θέλω να πιέσω την ομάδα μου, τα παίρνω μέσα από τις νίκες, μέσα από τις ήττες καλό είναι να στηρίζουμε τους αθλητές/αθλήτριες. Αναλόγως βέβαια πρέπει να πιάνουμε και τα στάνταρ της ομάδας, αλλά χρειάζονται όλοι την στήριξη μας γιατί δεν παύει να έχουν προσπαθήσει και να είναι ψυχολογικά ευάλωτοι/ευάλωτες, οπότε θα πρέπει να είμαστε δίπλα τους τόσο, όσο.  

Ε.Ρ.: Για έναν προπονητή κάποιες φορές, οι συνθήκες είναι τέτοιες που αναγκάζεται να είναι παράλληλα προπονητής, γυμναστής και ψυχολόγος, με αποτέλεσμα να πέφτουν πάνω του αρκετά κομμάτια εκτός από την τακτική. Όλο αυτό πόσο δύσκολο είναι στην πράξη;

Α.Π.: Είμαι τυχερή και ευλογημένη, γιατί έχω συνεργάτες, αλλά ναι, αυτό ισχύει. Είναι αυτό που λέγαμε παλιά «αν μάθεις να οδηγείς στην Ελλάδα και πας στην Ευρώπη, μετά είσαι για… Formula 1»! Το ίδιο ισχύει και για τον προπονητή εδώ. Φυσικά έχει πολλαπλάσια δουλειά, όμως αν μάθεις να τα κάνεις όλα και μετά το να έχεις τον ρόλο σου, σου φαίνεται ότι κάνεις και λίγα πράγματα.

Θα έλεγα όμως, ότι ο ρόλος του «ψυχολόγου» όσους συνεργάτες και να έχεις, είναι μία δεξιότητα που πρέπει να την έχει ένας προπονητής, γιατί είναι διαχείριση ανθρώπινου δυναμικού. Θα πρέπει λοιπών να έχουμε και τέτοια στοιχεία για να μπορούμε να προσεγγίσουμε τις αθλήτριες/αθλητές.  

Ε.Ρ.: Τι χαρακτηριστικά πρέπει να έχεις μία αθλήτρια να παίξει στην Α1 Γυναικών και τι χαρακτηριστικά στο να παίξει στην Ευρώπη;

Α.Π.: Πάνω απ’ όλα να είναι καλή αθλήτρια, γιατί το Μπάσκετ έχει εξελιχθεί σε πολύ αθλητικό Σπορ και πολύ physical sport. Σίγουρα πρέπει να έχει ένα ταλέντο στο Μπάσκετ, αλλά θα πρέπει να έχει και ένα «μέταλλο» σαν προσωπικότητα και σαν χαρακτήρας. Να αντέχει την σκληρή δουλειά, να έχει πειθαρχία, να γυμνάζεται και να προσέχει το σώμα της. Είναι ένας δρόμος που δεν είναι εύκολος για να παίξει σε υψηλό επίπεδο. Πολλές φορές είναι και μοναχικός δρόμος, αλλά έτσι διακρίνονται και τα κορίτσια που έχουν προχωρήσει, που φαίνεται ότι τα έχουν όλα αυτά και γι’ αυτό διακρίθηκαν. 

Ε.Ρ.: Ποιες αρχές θα πρέπει να έχει και να στηρίζεται μία ακαδημία μπάσκετ;

Α.Π.: Θα πρέπει καταρχάς να είναι καλά δομημένη από την άποψη της οργάνωσης, μετά να υπάρχει ένα πλάνο πέρα από τις συνθήκες που θα προπονούνται τα παιδιά και τον εξοπλισμό. Να υπάρχει ένα πλάνο προπονητικό, μία φιλοσοφία στο πως θα δουλέψουν ανά ηλικία, τι επιβάρυνση αντέχει το παιδί σε κάθε ηλικία και πως ανά έτος θα προχωράνε αυτά τα παιδιά. Σαφώς χρειάζεται γνώση πολύ. Νομίζω οι καλοί προπονητές πρέπει να ασχολούνται με τις ακαδημίες, τις υποδομές, όπως και οι γυμναστές ακόμα και παιδοψυχολόγοι είναι ιδανικό να ασχοληθούν. Αλλά το κυριότερο χρειαζόμαστε εγκαταστάσεις και εξοπλισμό, πράγμα που στην Ελλάδα δυστυχώς δεν υπάρχει. 

Ε.Ρ.: Κατά την γνώμη σου, τι κίνητρο πρέπει να έχει ένα μικρό παιδί όπου κάνει τα πρώτα του βήματα στο χώρο του μπάσκετ μέσα από τις ακαδημίες κάποιας ομάδας και τι συμβουλή θα δίνατε στο ίδιο και τι στους γονείς του;

Α.Π.: Στο παιδί θα έλεγα να αγαπήσει το παιχνίδι, να θέλει να πάει γιατί θα παίξει. Σ’ αυτές τις μικρές ηλικίες τα παιδιά χρειάζονται παιχνίδι, που δυστυχώς δεν έχουν παιχνίδι έξω στις γειτονιές όπως συνηθιζόταν παλιά και θα πρέπει να το βρουν μέσα στο γήπεδο. Το ένα είναι αυτό, το δεύτερο είναι μέσα από το παιχνίδι και κάποιους κανόνες του παιχνιδιού να αρχίσει να δυναμώνει σαν χαρακτήρας. Εγώ, αυτό που λέω συνεχώς και στους γονείς και στα παιδιά, είναι ότι τα παιδιά είναι να ονειρεύονται, να φτιάχνουν όνειρα και στους γονείς επισημαίνω «σπρώξτε» τα παιδιά σας να ονειρεύονται και βοηθήστε τα, να «κυνηγήσουν» το όνειρο τους.  

Ε.Ρ. : Τα σημερινά παιδιά είτε αγόρια, είτε κορίτσια αντέχουν την πίεση του πρωταθλητισμού;

Α.Π.: Αυτά που αντέχουν προχωράνε, αυτά που δεν αντέχουν μπορεί να παίξουν στις πιο κάτω κατηγορίες. Δεν είναι όλοι οι ίδιοι και δεν μπορούν όλοι να τα κάνουν όλα.

Ε.Ρ. : Υπάρχουν άλλοι παράγοντες που ασκούν πίεση στα παιδιά; (π.χ γονείς, σχολείο αποτελέσματα)

Α.Π.: Υπάρχει μία «γάγγραινα» στην Ελλάδα, που δεν ξέρω κατά πόσο ισχύει στο εξωτερικό. Πρώτα απ’ όλα οι γονείς που λυπάμαι που θα το πω, ζούνε μέσα από τα παιδιά τους, με αποτέλεσμα να τα πιέζουν  με τον τρόπο τους, να κάνουν το κάτι καλύτερο. Δεύτερον, αυτό με την μοριοδότηση που δίνεται για τις σχολές και το κυνήγι του αποτελέσματος, που είναι μία πίεση που δεν θα πρέπει να υπάρχει στο παιδί. Και πολλές φορές κάποια παιδιά δεν την αντέχουν αυτή την πίεση. Νομίζω, αυτό καταστρέφει την ψυχολογία των παιδιών και τους δίνει λάθος κίνητρο. Δεν είναι εύκολο να αλλάξει αυτό, θέλουμε όλοι μας εκπαίδευση, γονείς, προπονητές, παράγοντες και μετά τα παιδιά.  

Ε.Ρ.: Το «αθλητικό σχολείο» βοηθούσε στην βελτίωση και την εξέλιξη των νεαρών αθλητών και αν θα πρέπει να επαναλειτουργήσει;

Α.Π.: Σίγουρα το αθλητικό σχολείο είναι σημαντικό. Κι αυτό διότι εκεί υπάρχει μία εξειδίκευση στα αθλήματα. Τα παιδιά που παίζουν Μπάσκετ, για παράδειγμα θα κάνανε αντί για γυμναστική, Μπάσκετ και αυτό σίγουρα θα τα βοηθάει στην πορεία τους. Ο τρόπος κατά την γνώμη μου, που λειτουργούσε στην Ελλάδα να τον δούμε λίγο διαφορετικά, με την έννοια ότι δεν αλλάζει ο ακαδημαϊκός προσανατολισμός των παιδιών. Χρειάζεται καλύτερο πλάνο, χρειάζεται να είναι πιο οργανωμένο σε όλα τα σημεία της Ελλάδας. Δε ξέρω κατά πόσο μπορεί το Υπουργείο Παιδείας να συνεργαστεί με την Γενική Γραμματεία Αθλητισμού να φτιάξουν ένα τέτοιο θεσμό. Αλλά, αν τον επαναλειτουργήσουν θα πρέπει να κοιτάξουν να δούμε πως λειτουργούν τα αθλητικά σχολεία σε άλλες χώρες και βγάζουν αθλητές και αθλήτριες και να πάρουμε αυτό το μοντέλο και να δούμε εάν μπορούμε να το «τρέξουμε» και στην Ελλάδα. 

Ε.Ρ.: Παλαιότερα είχες αναφέρει, πως πρέπει όλοι μας να ανεβάσουμε περισσότερο το επίπεδο του πολιτισμού στο άθλημα. Πως πιστεύεις πως μπορεί να γίνει κάτι τέτοιο;

Α.Π.: Θα ξεκινήσω από μία φράση που είναι Παγκόσμιο μότο «ο αθλητισμός ενώνει». Όλοι έχουμε την ανάγκη να ενταχθούμε σε κάποια κοινωνική ομάδα, να νιώθουμε ότι ανήκουμε κάπου. Αυτό είναι θεμιτό, είναι κάτι που ταιριάζει στον άνθρωπο, στον αθλητισμό, στο σύλλογο που υποστηρίζει. Όμως δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι απέναντι μας είναι άνθρωποι και θα πρέπει να σεβόμαστε τους ανθρώπους, τους αθλητές, τις αθλήτριες, για την προσπάθεια που κάνουν. Να υποστηρίζουμε την ομάδα μας, αλλά ταυτόχρονα να σεβόμαστε και τους αντιπάλους. Όπως επίσης ότι γίνεται καλό είτε από την δική μας ομάδα, είτε από κάποια άλλη ομάδα θα πρέπει να το επικροτούμε. Ότι γίνεται κακό είτε από την δική μας ομάδα, είτε από κάποια άλλη ομάδα θα πρέπει να το καταδικάζουμε.  Νομίζω, ότι αυτές είναι κάποιες αρχές που φέρνουν αθλητικό πολιτισμό. Προσωπικά εγώ, είμαι έτσι σαν άνθρωπος και θέλω να επισημάνω, ότι υπάρχουν μεγαλύτερα προβλήματα στην κοινωνία και στον πλανήτη, από το να διχαζόμαστε για τις ομάδες. 

Ε.Ρ.: Πιστεύεις ότι το Γυναικείο Μπάσκετ έχει την ανάλογη προβολή που αξίζει από τα Μ.Μ.Ε.;

Α.Π.: Όχι, δυστυχώς δεν έχει, δεν είναι εμπορικό γιατί όπως προανέφερα, είναι ένα Σπορ που απαξιώνεται στην Ελλάδα. Δεν μπορώ να δεχτώ ότι υπάρχουν μυαλά που το απαξιώνουν και δεν δίνουν σημασία σ’ αυτό το Σπορ, που έχει δυναμική και μπορεί να δώσει ακόμα περισσότερα. Θέλω όμως να πιστεύω, ότι αυτό θα αλλάξει και θα προβληθεί πολύ περισσότερο. 

Ε.Ρ.: Ενόψει της νέας αγωνιστικής χρονιάς της Α1 Γυναικών πως περιμένεις να είναι το πρωτάθλημα και ποιος ο στόχος της ομάδας σου;

Α.Π.: Το πρωτάθλημα θα είναι σίγουρα πιο ανταγωνιστικό, με λιγότερες ομάδες σε αριθμό. Οι ομάδες έχουν ενισχυθεί, που αυτό μόνο καλό κάνει στο άθλημα, που θα αυξήσει τον ανταγωνισμό και να είναι ένα κίνητρο για όλους, πρωταθλητές, δευτεραθλητές, ομάδες στις πιο κάτω βαθμολογικές θέσεις. Δεν θεωρώ ότι θα είναι εύκολο πρωτάθλημα. Εμείς σαν Παναθηναϊκός, αυτό που θέλουμε είναι να παίξουμε καλύτερο μπάσκετ από πέρυσι, να είμαστε ανταγωνιστικοί σε όλα τα επίπεδα, απέναντι σε όλους τους αντιπάλους. Δεν μπορώ να υπογράψω ότι θα πάρουμε τίτλους, κανείς δεν υπογράφει συμβόλαιο με την επιτυχία. Αυτό όμως που μπορώ να υποσχεθώ εγώ, είναι ότι θα είμαστε μία αναγνωστική ομάδα που θα παλεύουμε μέχρι το τελευταίο δευτερόλεπτο. Θα ήθελα να συμπληρώσω, να έχουμε όλοι μας, υγεία και να ξεπεράσουμε γρήγορα όλα αυτό που περνάμε με τον Covid-19.

Γ.Π.